Αμερικανικά σενάρια για την Τουρκία

Οι Ηνωμένες Πολιτείες θα πρέπει να υποστηρίξουν τη δημοκρατία στη Τουρκία χωρίς όμως να αναμειχθούν στα εσωτερικά της χώρας, σημειώνει έκθεση του έγκυρου Αμερικανικού ινστιτούτου Rand.

Η έκθεση με τίτλο "H άνοδος του πολιτικού Ισλάμ στη Τουρκία", που χρηματοδοτήθηκε από το Πεντάγωνο έχει την υπογραφή των δυο γνωστών αναλυτών Angel Rabasa και Stephen Larrabeethe.

Αναλύει την άνοδο του ΑKP στην εξουσία και εξετάζει τέσσερα σενάρια για το μέλλον της Τουρκίας.

Σενάριο Α:
Το AKP ακολουθεί μετριοπαθή πολιτική

Το AKP κρατάει αποστάσεις από τα Ισλαμικά "ένστικτα" του τόσο στην εσωτερική όσο και στην εξωτερική πολιτική και δεν επιχειρεί να εισάγει ισλαμικό νόμο. Επιτρέπει μεγαλύτερη ελευθερία στην δημόσια συζήτηση στο Κουρδικό και Αρμενικό και προωθεί την ένταξη της χώρας στην ΕΕ. Οι συγγραφείς παραδέχονται ότι αυτό ήταν το πιο πιθανό σενάριο πριν την ανάμειξη της δικαιοσύνης και το ενδεχόμενο απαγόρευσης της λειτουργίας του κυβερνώντος κόμματος.

Σενάριο Β:
Έρπων εξισλαμισμός

Το κυβερνών κόμμα προωθεί Ισλαμική ατζέντα και εντείνει τις σχέσεις του με την Συρία και το Ιράν. Παράλληλα υποβαθμίζει τις σχέσεις με το ισραήλ και αναστέλλει τις ενταξιακές συνομιλίες με την ΕΕ. Το AKP επιχειρεί να ασκήσει αυστηρό έλεγχο στον κρατικό μηχανισμό, στη δικαιοσύνη ακόμη και στο στρατό. Το πρόβλημα με αυτό το σενάριο είναι ότι πιθανόν να οδηγήσει σε στρατιωτική επέμβαση από το "κεμαλικό" κατεστημένο.

Σενάριο Γ:
Απαγόρευση λειτουργίας του AKP

Εάν το Συνταγματικό Δικαστήριο διατάξει το "κλείσμο" του κυβερνώντος κόμματος είναι πιθανόν ότι οι πολιτικές δυνάμεις που στεγάζονται σε αυτό θα δημιουργήσουν νέο κόμμα με άλλο όνομα, όπως άλλωστε συνέβη στο παρελθόν όταν απαγορεύθηκε η λειτουργία του Κόμματος Ευημερίας. Μια τέτοια απόφαση θα οξύνει την πολιτική κρίση και θα υπονομεύσει το Τουρκικό "πείραμα" συνύπαρξης Ισλαμικού κόμματος και κοσμικής δημοκρατίας. Τυχόν "κλείσμο" του AKP θα αποξενώσει τους Κούρδους, που στην πλειοψηφία τους το υποστηρίζουν, και θα θέσει σε ακόμη μεγαλύτερο κίνδυνο την ευρωπαϊκή προοπτική της χώρας.

Σενάριο Δ:
Στρατιωτικό πραξικόπημα

Η πολιτική αντιπαράθεση οξύνεται σε τέτοιο σημείο που προκαλεί την επέμβαση του στρατού, την επιβολή στρατιωτικού νόμου και την απαγόρευση της λειτουργίας του AKP. Οι συγγραφείς δεν θεωρούν πολύ πιθανό αυτό το σενάριο, αλλά εξετάζουν το ενδεχόμενο "πραξικοπήματος-light", όπου ο στρατός "κινητοποιείται" ασκώντας κοινωνικές πιέσεις που αναγκάζουν το κυβερνών κόμμα να αποχωρήσει από την εξουσία.