Του Δημήτρη Κωνσταντακόπουλου
Τον δικό του «Ρουβίκωνα», με απροσδιόριστες ακόμα συνέπειες για το μέλλον Κύπρου και Ελλάδας (και της αριστεράς τους), ετοιμαζόταν να διαβεί χθες, αναγγέλοντας, πλην απροόπτου, έναρξη διαπραγματεύσεων με τον Ταλάτ, ο Κύπριος Πρόεδρος Δημήτρης Χριστόφιας. Με την αμέριστη υποστήριξη της κληριδικής δεξιάς, του ΔΗΣΥ και του Προέδρου του Νίκου Αναστασιάδη, κύριου υποστηρικτή του σχεδίου Ανάν το 2004, που τυπικά μεν αντιπολιτεύεται, πρακτικά όμως είναι το κύριο στήριγμα του ΑΚΕΛ στον δρόμο που επέλεξε. Αντίθετη προς την έναρξη συνομιλιών ήταν η μεγαλύτερη μερίδα του «μακαριακού» ΔΗΚΟ, οι σοσιαλιστές της ΕΔΕΚ (Ομήρου), το Ευρωπαϊκό Κόμμα και η ιστορική μορφή του κυπριακού και διεθνούς αντιαποικιακού αγώνα, ο στενός φίλος του Ανδρέα, του Αραφάτ και του Μαντέλα και «πατριάρχης» του κυπριακού σοσιαλισμού, Βάσσος Λυσσαρίδης, που μίλησε για «διαπραγματευτική κατολίσθηση» και «μπαντουστανοποίηση» της Κύπρου (κατ' αναλογία προς τη ρατσιστική Νότια Αφρική).
Η έναρξη των συνομιλιών γίνεται χωρίς ουσιαστικά να εκπληρωθούν οι όροι που έθεσε ο ίδιος ο Πρόεδρος Χριστόφιας και υπό τον ταπεινωτικό κρότο των τουρκικών μαχητικών που πέταξαν πάνω από την ελεύθερη Λευκωσία, την ίδια στιγμή που στην κατεχόμενη απέδιδαν τις «δέουσες τιμές» στον τουρκικό στρατό εισβολής και κατοχής ο Μεχμέτ Αλί Ταλάτ, ο Ταγίπ Ερντογάν και τα υπουργικά τους συμβούλια. Βέβαιοι, κατά τα φαινόμενα, ότι είναι πλησιέστερα από ποτέ στην ταυτόχρονη πραγμάτωση των πιο μεγάλων ονείρων της Τουρκίας εν σχέσει και με την Κύπρο και με την ένταξη στην ΕΕ.
‘Ηδη προτού αποφασισθεί επισήμως η επανέναρξη των συνομιλιών, που υποτίθεται ότι θα εξηρτάτο από τα αποτελέσματα της χθεσινής συνάντησης Χριστόφια-Ταλάτ, την παρουσίασε ως περίπου βέβαιη ο Ταλάτ στο CNN-TURK, «αδειάζοντας» και εκθέτοντας τον Κύπριο Πρόεδρο. Ξένος πρέσβης στη Λευκωσία υποστηρίζει ότι οι Ταλάτ-Ερντογάν έχουν επεξεργασθεί από κοινού με το Φόρειν ‘Οφις μια πολύ λεπτομερή πολιτικο-ψυχολογική στρατηγική έναντι των Ελληνοκυπρίων. Από τη μια συντηρούν την απειλή με τις πράξεις και δηλώσεις τους, προκειμένου οι Ελληνοκύπριοι να τελούν διαρκώς υπό την ψυχολογική πίεση «ανάγκης για λύση τώρα» ή «κινδύνου απομόνωσης και διχοτόμησης», που μετασχηματίζονται σε αποδοχή παραχωρήσεων. Από την άλλη επιδιώκουν τον «εγκλωβισμό» του Χριστόφια και του ΑΚΕΛ σε μια επιλογή από την οποία δεν θα μπορούν να ξεφύγουν εύκολα.
Είχε προηγηθεί, την περασμένη Κυριακή (συνηθίζεται σε τέτοιες περιπτώσεις, τα σπουδαία να γίνονται «ντάλα καλοκαίρι», όταν κολυμπάνε οι υπήκοοι) η μεγαλύτερη έως τώρα παραχώρηση του κ. Χριστόφια προς την Τουρκία, η αποδοχή δηλαδή της εκ περιτροπής διακυβέρνησης του νέου «κράτους», που θα έχει προεδρικό σύστημα, από ‘Ελληνα και Τούρκο Πρόεδρο, παραχώρηση που προκάλεσε τις έντονες αντιρρήσεις των Κυπρίων Σοσιαλιστών. Τέτοια πρόνοια συνιστά μείζονα επιδείνωση ακόμα και της αποικιακής ρύθμισης Ζυρίχης-Λονδίνου (‘Ελληνας Πρόεδρος, Τούρκος Αντιπρόεδρος), που επεβλήθη υπό πολύ δυσμενείς συνθήκες στον κυπριακό λαό το 1960, προκαλώντας στη συνέχεια το αιματοκύλισμα του 1964 και του 1974. Κατ' ουσία θα δίνει «κατά διαστήματα» την Κύπρο στην Τουρκία και τους Τουρκοκύπριους, αν και αντιπροσωπεύουν μόνο 18% του πληθυσμού. Είναι παγκοσμίως πρωτοφανής, γιατί σε κάθε κράτος που σέβεται τον ευατό του ο αρχηγός του (σε προεδρικό μάλιστα σύστημα), πρέπει να εκφράζει κατά τρόπο διαρκή και βέβαιο την ενότητα του κράτους και δεν είναι δυνατόν να προέρχεται υποχρεωτικά από μια μικρή μειονότητα. Γιατί είναι προφανές ότι θα χρησιμοποιήσει την περίοδο της θητείας του για να προωθήσει τα συμφέροντα της δικής του μειονότητας και της Τουρκίας, που ουσιαστικά γίνεται από τώρα, με τη ρύθμιση αυτή, μέλος της ΕΕ μέσω Κύπρου! Μερικοί ανανιστές υποδεικνύουν το παράδειγμα του μαύρου Ομπάμα, μόνο που ο Ομπάμα, αν εκλεγεί, θα εκλεγεί από το σύνολο των Αμερικανών πολιτών, που δεν είναι δούλοι, να θεσπίσουν ότι ο Πρόεδρός τους θα είναι υποχρεωτικά κατά περιόδους Μαύρος, Λατίνος ή γυναίκα!
Τα κράτη δεν είναι σαν την Περσεφόνη, να αλλάζουν εθνότητα κάθε εξάμηνο, υπογραμμίζει γνωστός Κύπριος νομικός. Ούτε ο κ. Χριστόφιας δίνει το ΑΚΕΛ στην όποια εσωκομματική αντιπολίτευση δύο μήνες τον χρόνο ή μια εταιρεία πλήρη δικαιώματα σε έναν μειοψηφικό μέτοχο κατά διαστήματα! Το χειρότερο όμως, υπογραμμίζει, είναι ότι μια τέτοια ρύθμιση, πέραν των άλλων, δεν θα γίνει ποτέ ψυχολογικά αποδεκτή από την πλειοψηφία - θα οδηγήσει σε ανεξέλεγκτη κρίση το νέο μόρφωμα. Είναι αλήθεια ότι τέτοια πρόνοια υπήρχε στο σχέδιο Ανάν. Αλλά το σχέδιο Ανάν απερρίφθη από τον (κυρίαρχο;) λαό και ο κ. Χριστόφιας εξελέγη Πρόεδρος υποσχόμενος να μην το επαναφέρει. Επιπλέον, κανείς δεν έχει ρωτήσει, ως οφείλει, τους κατοίκους της Κύπρου (ούτε καν τους αρχηγούς των κυπριακών κομμάτων) αν συμφωνούν με μια τέτοια παραχώρηση. «Ούτε ο πιο χαζός Κύπριος δεν θα διαπραγματευόταν το σπίτι του με τον τρόπο που οι πολιτικοί μας διαπραγματεύονται το κράτος μας», λέει, απελπισμένος, κορυφαίος Κύπριος διπλωμάτης, «ίσως γιατί δεν το νοιώθουν δικό τους»)
Δεν είναι η μόνη άλλωστε μείζων παραχώρηση του Κυπρίου Προέδρου, που, παρά το μικρό διάστημα από την εκλογή του, και προτού αρχίσουν καν οι διαπραγματεύσεις (!), προέβη σε σειρά παρόμοιων «δώρων» προς τη Βρετανία και την Τουρκία, χωρίς μέχρι τώρα να έχει εισπράξει τίποτα περισσότερο από σκλήρυνση της τουρκικής στάσης. Η μεγαλύτερη από αυτές ήταν η αποδοχή των «υποχρεώσεων που απορρέουν για την Κύπρο» από τις συνθήκες Ζυρίχης-Λονδίνου (περιλαμβανομένου του αιώνιου χαρακτήρα της βρετανικής κυριαρχίας στις βάσεις) και το απεριόριστο δικαίωμα στάθμευσης και επέμβασης βρετανικού στρατού στο μέλλον «αποστρατιωτικοποιημένο» νησί. Η κατοχύρωση των βάσεων και του ελέγχου όλης της Κύπρου ήταν, εδώ και δεκαετίες, από τις πρώτες προτεραιότητες της βρετανικής διπλωματίας, γιατί το Φόρειν ‘Οφις γνώριζε το νομικά εξαιρετικά τρωτό των ρυθμίσεων του 1960. Η δεύτερη μείζων παραχώρηση του κ. Χριστόφια ήταν η αποδοχή της παραμονής 50.000 εποίκων στην Κύπρο. Ακόμη κι αν δεχθεί κανείς ότι κάποιοι λόγοι υπαγορεύουν τέτοια παραχώρηση, διπλωματικοί παρατηρητές διερωτώνται για ποιό λόγο δεν αφηνόταν για το τέλος της διαπραγμάτευσης, για να κλείσει η συμφωνία και δόθηκε προκαταβολικά και χωρίς αντάλλαγμα.
Στην πραγματικότητα, σημειώνεται μια σταδιακή επαναφορά ουσιωδών στοιχείων του σχεδίου Ανάν προτού αρχίσουν οι διαπραγματεύσεις. Το γεγονός αυτό κινδυνεύει να οδηγήσει σε έναν εγκλωβισμό τελικά της ελληνοκυπριακής πλευράς σε ένα δίλημμα τύπου «νέο σχέδιο Ανάν ή μη λύση πάλι με ελληνική ευθύνη». Αν εγκριθεί ένα τέτοιο σχέδιο, μια κακή λύση, θα μπορούσε να αποδειχθεί ανεφάρμοστο και να καταρρεύσει σε «λουτρό αίματος» κατά την έκφραση του Προέδρου της ΕΔΕΚ κ.Ομήρου. Ακόμη κι αν δεν εγκριθεί όμως τελικά το σχέδιο οι παραχωρήσεις θα δεσμεύσουν την ελληνική πλευρά. Ο κ. Χριστόφιας δεν μοιάζει εξάλλου να έχει επεξεργασθεί εναλλακτική λύση, εάν διαπιστώσει αδυναμία επανένωσης του νησιού με ασφαλείς, αξιοπρεπείς και δημοκρατικούς όρους, γεγονός που θα αυξήσει τις πιέσεις να κάνει όλο και μεγαλύτερες παραχωρήσεις για να σώσει τη διαδικασία.
Comments for this post
